Portal Przegląd Koniński to wiadomości lokalne z Konina i okolic. Konin, Słupca, Koło i Turek.
Gdzie wyrzucić baterie, żarówki czy przeterminowane leki?
Odpady niebezpieczne powstają też w naszych domach
Wśród odpadów, które produkujemy codziennie w naszych domach 1 proc. stanowią tzw. odpady niebezpieczne, czyli szczególne groźne dla zdrowia ludzi, zwierząt i środowiska naturalnego. Gospodarka nimi wymaga odpowiedniego podejścia i wyjątkowej kontroli, bowiem substancje toksyczne uwolnione do ekosystemu mogą powodować skażenie gleb i wód, a następnie trafiać do łańcucha pokarmowego. Podpowiemy czym są odpady niebezpieczne i gdzie powinny trafiać.
Myśląc „odpady niebezpieczne” od razu wpadają nam do głowy wielkie fabryki czy szpitale. Poniekąd słusznie, ponieważ największymi wytwórcami odpadów niebezpiecznych jest właśnie przemysł, ale także rolnictwo i usługi medyczne. Niestety odpady o podwyższonym zagrożeniu generujemy także w gospodarstwach domowych. Są to rozmaite materiały i substancje, które charakteryzują się specyficznymi właściwościami i różnym stopniem zagrożenia dla środowiska. Ich unieszkodliwianie wymaga stosowania odmiennych metod, a w związku z tym – także segregacji i odpowiedniego wyposażenia technologicznego. Chociaż odpady niebezpieczne stanowią tylko 1 proc. odpadów komunalnych to zawierają wiele substancji toksycznych, np. metale ciężkie, azbest, rtęć. Do odpadów niebezpiecznych, jakie powstają w gospodarstwach domowych należą przede wszystkim: przeterminowane leki, zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny (pralki, lodówki, żelazka, komputery), zużyte świetlówki i żarówki energooszczędne, stare farby, lakiery, rozpuszczalniki, środki czyszczące, termometry, opakowania dezodorantów, baterie i akumulatory, przepracowane oleje silnikowe, smarowe, chemikalia fotograficzne i środki ochrony roślin.
Co ułatwi rozpoznanie odpadów niebezpiecznych?
W zorientowaniu się, czy mamy do czynienia z odpadami niebezpiecznymi powinny pomóc nam specjalne oznaczenia umieszczane na produktach. Ustawa o odpadach przewiduje, że sprzęt elektroniczny, sprzęt elektryczny, baterie oraz akumulatory winny posiadać oznaczenie przekreślonego kosza. Zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny, a więc lodówki, pralki, radia, telewizory, telefony komórkowe i inne, zawierają bowiem w sobie chrom, rtęć, azbest, kadm, freon.
Uwaga też na leki! Na nich nie znajdziemy specjalnych ostrzeżeń, mimo że po przeterminowaniu klasyfikowane są one jako odpady niebezpieczne i nie mogą być wyrzucane ze zwykłymi odpadami komunalnymi. Leki zbudowane z szeregu związków chemicznych, po terminie przydatności stają się trucizną, która jest zagrożeniem dla życia i zdrowia ludzi i zwierząt. Ponadto jeśli wyrzucimy przeterminowane leki do toalety, oczyszczalnie ścieków nie będą w stanie poradzić sobie z substancjami w nich zawartymi, a ich obecność w wodzie uodparnia bakterie i wirusy.
Co można zrobić z odpadami niebezpiecznymi, niestandardowymi?
Odpadów niebezpiecznych nie należy wyrzucać do kontenerów przeznaczonych na odpady komunalne – ani zmieszane ani segregowane! Zgodnie z przepisami prawa o ochronie środowiska, powinny one trafić do specjalnych punktów zbierania, a stamtąd do zakładów prowadzących ich odzysk i recykling lub unieszkodliwianie. Nie powinny one bowiem, ze względu na swe właściwości, być składowane na składowiskach odpadów, muszą zostać odpowiednio przetworzone, przekazane do recyklingu i regeneracji lub unieszkodliwienia. Więc po kolei: Baterie i akumulatory można wrzucić do odpowiednio oznakowanego pojemnika w prawie każdym sklepie, mającym w swojej ofercie baterie i akumulatory, ale zbierane są też w urzędach czy szkołach. Większe ilości można oddać do miejsc zbiórki. Zużyte świetlówki i żarówki energooszczędne możemy wrzucać do odpowiednio oznakowanych pojemników ustawionych w punktach sprzedaży detalicznej lub hurtowej. Możemy również oddać zużyte świetlówki do sklepu – w momencie zakupu nowych. Zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny możemy oddać w momencie zakupu nowego lub też oddać do punktów sprzedaży detalicznej lub hurtowej, gdzie prowadzone są zbiórki tego typu odpadów.
Ponadto w każdym mieście organizowane są zbiórki tzw. elektrośmieci czyli zużytego sprzętu lub ogłoszone są na stronach urzędów miasta, gmin miejsca zbierania, gdzie taki sprzęt zostanie nieodpłatnie przyjęty. Przeterminowane leki powinny trafić do aptek lub punktów zbierania organizowanych przez gminy. Przeterminowanych oraz niewykorzystanych leków, niezależnie czy są to antybiotyki, maści czy syrop na kaszel, nie wolno traktować tak samo, jak innych odpadów powstających w gospodarstwach domowych. Zagrożenia wynikające z pozbywania się leków w sposób niewłaściwy czyli razem z odpadami komunalnymi lub w kanalizacji, jest ogromne z uwagi na to, że zawarte w nich substancje aktywne biologicznie nie są usuwane na drodze oczyszczania ścieków, natomiast po znalezieniu się na składowisku odpadów, wraz z odciekami, trafiają do wód i gleby. Opakowania po środkach ochrony roślin, także można oddawać do sklepów, w których prowadzona jest sprzedaż takich artykułów. Pozostałości farb, rozpuszczalników, klejów możemy przekazywać do punktów zbierania odpadów niebezpiecznych. I jeszcze odpady medyczne powstające w gospodarstwach domowych - mówiąc o odpadach medycznych i weterynaryjnych, zazwyczaj rozważamy sytuację szpitali, gabinetów lekarskich, przychodni, czy lecznic weterynaryjnych, rzadko jednak zwracamy uwagę na to, że także w naszych domach generowane są odpady medyczne i niestety rzadko bywają magazynowane i segregowane w należyty sposób. Wystarczy wspomnieć cukrzyków, którzy codziennie wyrzucają zużyte igły i gaziki, czy też osoby, które opiekują się w domach niepełnosprawnymi. Należy zwrócić uwagę na to, że są to odpady niebezpieczne i powinny być przekazane do specjalnych miejsc ich zbierania.
Czym jest PSZOK i co przyjmuje?
Z ustawy z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach wynika, że gminy mają obowiązek utworzenia co najmniej jednego stacjonarnego punktu selektywnego zbierania odpadów komunalnych – samodzielnie lub wspólnie z inną jednostką. Stacjonarny punkt selektywnego zbierania odpadów komunalnych tzw. PSZOK powinna mieć, co do zasady, każda gmina i każdy mieszkaniec może przywieźć do takiego punktu odpady problemowe/niebezpieczne i nieodpłatnie je tam zostawić.
W ustawie wskazano dwa warunki, jakie spełniać musi PSZOK, po pierwsze zapewniać musi łatwy dostęp dla wszystkich mieszkańców gminy. Po drugie musi zapewniać przyjmowanie co najmniej takich odpadów komunalnych jak: przeterminowane leki i chemikalia, zużyte baterie i akumulatory, zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny, meble i inne odpady wielkogabarytowe, zużyte opony, odpady zielone oraz odpady budowlane i rozbiórkowe stanowiące odpady komunalne. Szczegółowy sposób świadczenia usług przez punkty selektywnego zbierania odpadów komunalnych określa rada gminy w drodze uchwały, stanowiącej akt prawa miejscowego. Gmina decyduje więc o sposobie organizacji i zakresie działania PSZOK-u. Do punktów PSZOK można przekazywać odpady problemowe i niebezpieczne, których umieszczanie w tradycyjnych pojemnikach na śmieci jest zabronione i podlega wysokim karom finansowym.
Zasady zbiórki odpadów w PSZOK-ach
Należy mieć na uwadze, że PSZOK nie przyjmie odpadów komunalnych, które nie są posegregowane. Taki punkt nie przyjmie także odpadów, których nie można zidentyfikować lub zawierających azbest. PSZOK-i umożliwią bezpieczny i kontrolowany odbiór odpadów, a także właściwe ich dalsze zagospodarowanie lub unieszkodliwienie.
Segregacja odpadów- czy i dlaczego warto?
Nowy system gospodarowania odpadami ma za zadanie sprawić, by znaczna część śmieci podlegała recyklingowi czyli powtórnemu wykorzystaniu albo właściwemu ich unieszkodliwieniu. Oddzielenie odpadów niebezpiecznych od pozostałych odpadów komunalnych ma zapobiec zanieczyszczeniu tych ostatnich substancjami niebezpiecznymi bowiem zawartość substancji niebezpiecznych jest jednym z głównych wskaźników określających możliwość poddania odpadów komunalnych procesom odzysku. Składowanie odpadów komunalnych zawierających substancje niebezpieczne stanowi większe zagrożenie dla środowiska. Obecne technologie pozwalają na bezpieczną utylizację lub na poddanie odzyskowi szeregu odpadów, które są szczególnie szkodliwe dla człowieka i środowiska, na przykład ze zużytego sprzętu RTV i AGD można odzyskać wiele wartościowych metali: żelazo, ołów, miedź, cynki i tworzywa sztuczne. Zużyte baterie i akumulatory - znajdujące się w przedmiotach codziennego użytku takich jak: zabawki, piloty do telewizorów czy telefony, to źródło metali ciężkich (kadm, rtęć, ołów), a unieszkodliwiane w profesjonalnych zakładach przetwarzania pozwala na odzysk tych substancji.
Koniński Zakład Utylizacji Odpadów w systemie gospodarowania odpadami niebezpiecznymi
Spółka odgrywa wiodącą rolę w województwie wielkopolskim w systemie kompleksowego unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych oraz innych niż niebezpieczne, w tym przemysłowych, medycznych i weterynaryjnych. Dysponuje również specjalistycznym transportem do przewozu odpadów niebezpiecznych. – Posiadamy szereg instalacji pozwalających w profesjonalny i bezpieczny sposób poddać procesom odzysku lub przetworzenia szeroki asortyment odpadów niebezpiecznych , miedzy innymi eksploatujemy jedyną w województwie wielkopolskim spalarnię odpadów niebezpiecznych, w której spalamy , w szczególności odpady medyczne pochodzące z placówek służby zdrowia oraz gabinetów weterynaryjnych województwa wielkopolskiego – mówią przedstawiciele Zakładu Utylizacji Odpadów Sp. z o.o. w Koninie Ewa Tomaszewska prezes zarządu i Maria Długokęcka dyrektor handlowy - Nasza instalacja do termicznego przekształcania odpadów pozwala nam zaproponować samorządom współpracę w zakresie unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznymi pochodzących z gospodarstw domowych, a przyjmowanych do Gminnych Punktów Zbiórki Odpadów Niebezpiecznych. Niektóre odpady, ze względu na swoje właściwości wymagają termicznego przekształcenia, jak np. pewne kategorie odpadów niebezpiecznych czy odpady medyczne, leki, przeterminowane środki ochrony roślin, farby , rozpuszczalniki oraz opakowania po substancjach niebezpiecznych.
Podczas termicznej obróbki odpadów, dzięki wysokiej temperaturze, długiemu okresowi przebywania w strefie spalania oraz kontrolowanej ilości powietrza, zniszczeniu ulegają wszystkie organiczne substancje szkodliwe. W trakcie procesu spalania następuje też znaczna redukcja masy i objętości substancji szkodliwych, co w konsekwencji wpływa na zminimalizowanie niekorzystnego wpływu na glebę, wodę i powietrze atmosferę. Również spaliny poddawane są wielostopniowemu oczyszczaniu aż do uzyskania parametrów dopuszczonych normami. Co ważne, proces termicznego przekształcania odpadów poddany jest rygorystycznym wymogom: kontroli parametrów termicznych i chemicznych procesu spalania, monitoringowi emisji, które przede wszystkim, mają na celu ochronę środowiska.
Warto tu podkreślić, że spalarnia odpadów nie tylko je unieszkodliwia, ale jednocześnie odzyskuje zawartą w odpadach energię zamieniając ją na prąd i ciepło! Odpady są bardzo cennym paliwem, a wyprodukowaną w ten sposób energię elektryczną i ciepło można wykorzystać do ogrzewania choćby domów i mieszkań.
