Z inicjatywy Towarzystwa Promocji i Rozwoju Ziemi Skulskiej, radni Skulska podjęli uchwałę o ustanowieniu roku 2024 – rokiem Marii Emilii Leszczyńskiej - Mittelstaedt na terenie gminy. – W ten sposób chcemy przybliżyć sylwetkę pisarki z Lisewa i uczcić 50. rocznicę jej śmierci – wyjaśnia Tomasz Jaskólski, prezes Towarzystwa.
Maria Emilia Leszczyńska- Mittelstaedt urodziła się 1 lipca 1895 roku w Ruszczy, a zmarła w 30 kwietnia 1974 roku w Wojniczu. Była córką Kazimierza Leszczyńskiego herbu Adwaniec oraz Celiny z Grabskich herbu Wczele.
Około roku 1910 wraz z matką, bratem i dwoma siostrami sprowadziła się do Lisewa, do swej ciotki Celiny Przyłubskiej. Po uzyskaniu świadectwa dojrzałości w 1912 roku, przez dwa lata studiowała polonistykę i filozofię na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie.
W 1914 roku zadebiutowała na łamach „Słowa Polskiego” dwoma wierszami, z których jeden zatytułowany był „Czemu?” Wyrażały one jej młodzieńczy protest przeciw okropnościom wojny. Kolejny utwór „Dwór zrabowany” został zamieszczony w 1915 roku w krakowskim „Czasie”.
12 czerwca 1912 roku zmarła Celina Przyłubska i zarządzanie majątkiem przejęła społeczna rada na czele z Henrykiem Mittelsteadtem z Łuszczewa. Doprowadził on do małżeństwa swego syna Zygmunta z Marią (5 października 1915 roku). Rok później przyszedł na świat ich jedyny syn Karol.
Małżeństwo jednak nie przetrwało próby czasu i Zygmunt opuścił Lisewo w 1932 roku. Maria powierzyła gospodarstwo w ręce zarządców, nie przestając interesować się losem swoich pracowników rolnych. Wspierała ich finansowo, dbała o szkołę i bibliotekę w Skulsku. Od roku 1923 kontynuowała studia polonistyczne na Uniwersytecie Warszawskim, który ukończyła w 1927 roku. W tym też roku wydała swą pierwszą powieść ,,Tańczące siostry” Książka opublikowana w wydawnictwie „Rój” została pozytywnie zrecenzowana przez Melchiora Wańkowicza.
W latach trzydziestych artykuły, prozę, wiersze zamieszczała m. in. w „Dzienniku Poznańskim”, „Praktycznej Pani Dobrej Obywatelce”, „Tygodniku Ilustrowanym” podpisując się inicjałami. Na ten czas przypada okres najintensywniejszej pracy twórczej pisarki. Wychodzą wtedy nakładem wydawnictwa „Rój” powieści: „Wielkie niepotrzebne”, „Trzy panny służebne”, „Bratowa z kabaretu” drukowana wcześniej w odcinkach w tygodniku „Bluszcz”, „Frateco t. 1-2” i tom opowiadań „Kwatera kaktusów”.
11 listopada 1939 roku właścicielkę Lisewa wraz ze schorowaną matką i bratem Niemcy wywieźli do Konina. Po wielodniowej tułaczce Maria trafiła do Tarnowa, została zaproszona do Więckowic przez rodzinę Jordanów. W 1940 roku udzielała tajnych lekcji języka polskiego. Po zakończeniu wojny, gdy majątek Lisewo znacjonalizowano, a pałac przejęło państwo na szkołę, Maria została w Wojniczu, gdzie podjęła pracę nauczycielki ucząc języka polskiego, angielskiego i historii w szkołach średnich w Wojniczu.
W 1956 roku przeszła na emeryturę. Pozostawiła w maszynopisie zbiór krótkich opowiadań-rozważań. W 1970 roku powstała powieść „Baśń o nowej Ojczyźnie” a przed 1974 rokiem napisana została mini-powieść „Za różanym żywopłotem”.
Pisarka zmarła 30 kwietnia 1974 roku w Wojniczu. Pochowana została 2 maja w rodzinnym grobowcu w Skulsku, nazywanym ,,Złamane życie”.
– W uznaniu dorobku pisarskiego Marii Emilii Leszczyńskiej-Mittelsteaedt. Towarzystwo Promocji i Rozwoju Ziemi Skulskiej uznało, że osoba ta zasługuje na upamiętnienie poprzez ustanowienie roku 2024 jej imieniem. Przyczyni się to do podniesienia wiedzy o pisarce, której losy związane były z Lisewem i Skulskiem, a także będzie miało wpływ na rozwój kulturalny naszej gminy – dodaje Tomasz Jaskulski.
To druga tego typu inicjatywa Towarzystwa, dzięki której w 2022 roku mieszkańcy Skulska obchodzili rok Stefana Wajchta. W tegorocznych planach jest m.in. konkurs plastyczny dla uczniów z terenu gminy, którego tematyką będzie proza autorki. – Chcemy również zorganizować czytanie opowiadań M.E. Leszczyńskiej - Mittelstaedt oraz wydać folder jej poświęcony – dodaje prezes.