Jeżeli borykasz się z nawracającymi infekcjami lub też doszło u Ciebie do zakażenia bakteryjnego, lekarz może zlecić wykonanie wymazu z gardła. To badanie, które stosuje się zarówno w trakcie diagnostyki, jak i w momencie dobierania odpowiednich leków - wyniki pozwalają zwiększyć skuteczność farmakoterapii, ponieważ wskazują, jakie dokładnie bakterie lub też grzyby zaatakowały gardło. Co warto wiedzieć o tym badaniu?
Samo wykonanie wymazu z gardła nie jest skomplikowaną czynnością - pacjent otwiera szeroko usta, a specjalista z tylnej ściany gardła, migdałków oraz podniebienia pobiera materiał do badania. Robi to przy pomocy wymazówki, zakończonej wacikiem - nie sprawia przy tym żadnego bólu, chociaż ta czynność może być lekko nieprzyjemna i wywołać odruch wymiotny. Trwa to jednak naprawdę krótką chwilę, po której odpowiednio pobrana próbka jest chowana do specjalnej probówki i wysyłana do laboratorium.
W laboratorium wykonuje się tzw. posiew z antybiogramem - to metoda hodowli bakterii, która pozwala na ich identyfikację oraz ustalenie wrażliwości na konkretne leki, co znacznie zwiększa szansę na skuteczne leczenie.
Wymaz z gardła najczęściej pobierany jest od dzieci, ponieważ w większości to właśnie najmłodsi cierpią z powodu różnego rodzaju zakażeń gardła. Nie jest to jednak regułą i jak najbardziej badanie może dotyczyć również dorosłych - zwłaszcza jeśli infekcje są u nich nawracające lub też zastosowana antybiotykoterapia nie przynosi oczekiwanych rezultatów. Wymaz pobiera się przede wszystkim w celu:
- potwierdzenia anginy paciorkowcowej - inaczej nazywanej ropną lub bakteryjną (jej źródłem są bakterie Streptococcus pyogenes);
- diagnostyki w kierunku zakażeń wywołanych innymi bakteriami, np. chlamydią, pneumokoki, meningokoki czy gronkowcem złocistym;
- diagnostyki w kierunku zakażenia grzybiczego gardła - głównie infekcji wywołanych drożdżakami.
Co ważne, pobranie wymazu z gardła może być wskazane także w celu sprawdzenia nosicielstwa danych drobnoustrojów, które potencjalnie mogą być dla pacjenta zagrażające. Warto jednak zaznaczyć, że nawet w jamie ustnej zdrowej osoby znajdują się różnego rodzaju mikroorganizmy, w tym bakterie oraz niektóre drożdżaki. Ich wykrycie nie zawsze od razu będzie wiązało się więc z chorobą czy jakimkolwiek zagrożeniem - tego typu wyniki powinien interpretować specjalista.
Nie jest to badanie szczególnie kłopotliwe, chociaż rzeczywiście należy pamiętać o kilku aspektach, które mogą wpłynąć na wiarygodność otrzymanych wyników.
- Badanie poleca się wykonywać na czczo lub po upływie minimum 3 godzin od ostatniego posiłku.
- Przed badaniem nie zaleca się mycia zębów (antybakteryjne składniki pasty mogą wpłynąć na wynik).
- Zazwyczaj nie wykonuje się badania już w trakcie antybiotykoterapii - wskazane jest odczekanie około miesiąca po zakończeniu danego leczenia.
- Przed pobraniem wymazu nie powinno się ssać pastylek na gardło, żuć gum miętowych czy używać płynów do płukania jamy ustnej.
Na wyniki oczekuje się zazwyczaj kilka dni - wiele zależy jednak od rodzaju drobnoustroju, w kierunku którego wykonywane jest badanie. Co ważne, jeżeli dostajemy skierowanie od lekarza przyjmującego w ramach kontraktu z NFZ, wymaz z gardła możemy wykonać bezpłatnie. Prywatnie zapłacimy za niego około 20-50 zł.
Jeżeli w pobranym od nas materiale nie wykryto chorobotwórczych bakterii oraz stwierdzono wzrost tylko i wyłącznie fizjologicznej flory gardła, otrzymamy wynik ujemny. Najczęściej wnioskuje się wtedy o występowaniu infekcji powstałej na tle wirusowym, której to leczenie nie wymaga zastosowania antybiotykoterapii.
W przypadku zakażenia wirusem opieramy się na terapii objawowej, czyli lekach przeciwbólowych, przeciwzapalnych oraz przeciwgorączkowych - zawierających przede wszystkim paracetamol lub ibuprofen - a także innych środkach oraz metodach łagodzących nieprzyjemne symptomy. Mogą być to np. domowe płukanki wykonywane z roztworu sody oczyszczonej, różnego rodzaju ziół czy siemienia lnianego lub dostępne bez recepty pastylki na gardło, które osłabią ból, pieczenie i suchość. Co istotne, warto postawić na specyfiki bazujące na naturalnych składnikach - Twoje gardło będzie Ci za to wdzięczne!