W ramach naszej witryny stosujemy pliki cookies w celu świadczenia Państwu usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu końcowym. Szczegółowe informacje znajdują się w POLITYCE PRYWATNOŚCI I WYKORZYSTYWANIA PLIKÓW COOKIES. X
Browar do 30.11.24

Aktualności

Jak pomóc osobie, która jest ofiarą przemocy?


(Artykuł pozaredakcyjny)
2023-05-17 10:59:19

Jak pomóc osobie, która jest ofiarą przemocy?

Przemoc to zjawisko, którego skutki odbijają się szerokim echem na jej ofiarach. Skutkami przemocy są ślady fizyczne po biciu czy innych nadużyciach, ale też rany emocjonalne, które mogą sprawiać, że ofiarom bardzo trudno jest znaleźć drogę ucieczki z zagrażającej sytuacji. Strach, wstyd, brak wiedzy prawnej — wszystko to sprawia, że ofiary przemocy mogą zwlekać z prośbą o wsparcie. Co można zrobić, jeśli zauważymy, że w otoczeniu jest ktoś, kto doświadcza przemocy?

Czym jest przemoc?

Przemoc jest działaniem intencjonalnym, wymierzonym w celu spowodowania cierpienia i szkody. Może być fizyczna (bicie, kopanie), słowna (znieważanie, obrażanie) czy psychiczna (upokorzenie, szantaż, groźby, wszelkiego rodzaju manipulacje). Nie zawsze jest jawna, często stosowana jest w ukryciu, a bliscy czy znajomi ofiar nierzadko dopiero po dłuższym czasie zaczynają podejrzewać nadużycia ze strony sprawcy przemocy.

Okaż zainteresowanie

Pierwszym krokiem ku pomocy jest pokazanie osobie doświadczającej przemocy, że dostrzegło się problem. Niechlubnym znakiem naszych czasów bywa znieczulica, czyli brak reagowania na to, że komuś dzieje się krzywda. Dlaczego wolimy nie reagować? Najczęściej uznajemy, że coś nie jest naszą sprawą. Tymczasem danie ofierze przemocy do zrozumienia, że widzimy, że coś złego dzieje się w jej otoczeniu, może spowodować, że ofiara zacznie inaczej postrzegać swoje położenie. Już nie jako takie, gdzie pozostaje sama ze swoimi problemami, lecz jako takie, gdzie ma swojego sojusznika. Oczywiście, bywa i tak, że sygnał od Ciebie zostanie odebrany inaczej, niż sobie tego życzysz. Musisz mieć świadomość, że ofiara przemocy nierzadko wstydzi się swojej sytuacji, a wręcz uznaje, że zasłużyła sobie na przemocowe zachowanie. To niestety efekt długotrwałego tłamszenia poczucia własnej wartości u ofiary. Jeżeli więc osoba, która doświadcza przemocy zamknie się w sobie lub zacznie unikać kontaktu, nie obrażaj się na nią, nie unoś honorem. Cały czas trwaj przy niej, zapewniając ją, że może na Ciebie liczyć. Rozmawiaj z nią, kiedy tylko nadarzy się okazja. Pytaj, jak się czuje i zapewniaj, że jesteś gotowy do pomocy.

Powstrzymaj się od krytyki

Każdy z nas ma jakąś opinię na temat postępowania innych osób. Ofiary przemocy, jako że nierzadko bywają zastraszane, boją się fizycznej zemsty ze strony swojego oprawcy lub też zniszczona zostaje ich pewność siebie i poczucie sprawczości, mogą zachowywać się w sposób nieracjonalny dla kogoś, kto na co dzień nie boryka się z przemocą, ani fizyczną, ani psychiczną. Nie okazuj swojej dezaprobaty tymi zachowaniami. Nie oceniaj i nie wartościuj postępowania, które reprezentuje ofiara. Możesz za to skierować ją do kompetentnego psychologa, który w sposób fachowy nauczy ją rozpoznawać nieprawidłowe schematy.

Pokaż dostępne rozwiązania

To, jakie są realne możliwości pomocy, zależy od konkretnej sytuacji. W przypadku bezpośredniego zagrożenia przemocą fizyczną, najważniejsze jest zapewnienie bezpieczeństwa, ofiara powinna jak najszybciej odizolować się od niebezpiecznego agresora. W grę wchodzi:

  • Zaproponowanie noclegu bliskiej osobie doświadczającej przemocy. Jeśli brakuje czasu na szukanie tymczasowego miejsca schronienia, zaoferowanie na start miejsca u siebie w domu może być jedynym ekspresowym rozwiązaniem.
  • Wskazanie instytucji, gdzie można się udać po wsparcie. Należy do nich np. Ośrodek Interwencji Kryzysowej czy też Specjalistyczny Ośrodek Wsparcia, które udzielają bezpłatnej pomocy prawnej i psychologicznej. W krytycznych sytuacjach może udzielić schronienia do trzech miesięcy.
  • Bazą miejsc pomocowych zajmujących się przeciwdziałaniem przemocy w rodzinie dysponują też specjaliści dostępni pod tzw. Niebieską Linią, czyli w Ogólnopolskim Pogotowiu dla Ofiar Przemocy w Rodzinie. Całodobowe dyżury pełnione są przez psychologów i prawników 7 dni w tygodniu. Kontakt pod numerem 116 123.
  • W przypadku fizycznej przemocy nie bez znaczenia jest opinia lekarska, czyli obdukcja. Lekarz ustali rodzaj, przyczynę i czas powstania obrażeń fizycznych, co pogrąży agresora, kiedy rozpocznie się śledztwo przeciwko niemu.

Bezpłatnych, wstępnych konsultacji telefonicznych udziela też prywatny Detektyw Sektor, który może pomóc w przypadku, kiedy ofiara przemocy pragnie korzystać ze wsparcia detektywistycznego. Tego rodzaju współpraca daje szansę na zebranie świadków i dowodów, które mogą przydać się w sądzie.

Jak udowodnić przemoc?

Fizyczne akty przemocy mogą być udokumentowane przez lekarza w ramach przeprowadzonej obdukcji. Inne formy przemocy, np. manipulacje czy przemoc ekonomiczna, bywają trudniejsze do udowodnienia. Jeśli tak właśnie jest, warto skorzystać z pomocy profesjonalistów, jak Detektyw Spark. Ustalenia w toku obserwacji, nagrania czy zapisy audio mogą być jednym ze sposobów na udowodnienie istnienia przemocy. Biuro detektywistyczne może też zebrać zeznania osób, które ewentualnie mogły być świadkami zachowań przemocowych lub wiedzą o czymś, co może być przydatne w dalszym postępowaniu sądowym.

Czy zawiadamiać policję?

Jeśli jesteś świadkiem aktu przemocy lub podejrzewasz, że zagrożone może być zdrowie lub życie ofiary przemocy, zawiadom odpowiednie służby. Ogólny numer alarmowy to 112 - osoba, która przyjmie zgłoszenie, przekieruje informację na policję, pogotowie ratunkowe czy straż pożarną. Możesz też skontaktować się z najbliższą jednostką policji, dzwoniąc pod numer 997.

Na koniec warto przypomnieć, że Twoja pomocna dłoń wyciągnięta w odpowiednim momencie może zapobiec eskalacji agresji. A ta pojawia się, kiedy do czynienia ma się z przemocą rówieśniczą w szkole, mobbingiem w zakładzie pracy czy biciem w domu. Każdy z tych przejawów agresji jest formą przemocy.