Otoskopia jest jednym z najczęściej wykonywanych badań laryngologicznych. Badanie to określa się także jako wziernikowanie ucha. Może wykonać je zarówno lekarz laryngolog, jak i lekarz pierwszego kontaktu czy pediatra.
Wziernikowanie ucha przeprowadza się za pomocą otoskopu laryngologicznego. To niewielki przyrząd wyposażony w rękojeść, źródło światła, soczewki i wymienną końcówkę, którą wprowadza się do przewodu słuchowego. Dzięki otoskopowi możliwe jest obejrzenie zewnętrznego kanału słuchowego, a także błony bębenkowej w powiększeniu.
W części przypadków poza tradycyjną otoskopią wykonuje się otoskopię pneumatyczną. Przyrząd do takiego badania posiada specjalny balonik, który po napełnieniu powietrzem uszczelnia zewnętrzny przewód słuchowy. Dzięki takiemu działaniu w uchu stopniowo wzrasta ciśnienie, co z kolei umożliwia m.in. ocenę ruchomości błony bębenkowej.
Otoskopię najczęściej wykonuje się w przypadku zgłoszenia przez Pacjenta dolegliwości ze strony narządu słuchu. Jednak ze względu na bliskie sąsiedztwo uszu z elementami nosa, gardła i żuchwy, dolegliwości przypisywane schorzeniom narządu słuchu bywają wynikiem innych stanów patologicznych. W takich przypadkach otoskopia służy też do różnicowania chorób, poprzez wykluczenie ewentualnych zmian w strukturach ucha.
Najczęściej lekarz wykonuje otoskopię po zgłoszeniu objawów, takich jak:
Jednym z najczęściej diagnozowanych schorzeń narządu słuchu jest zapalenie ucha środkowego, które dzieli się na ostre i przewlekłe, z wysiękiem lub bez. W przypadku podejrzenia wysiękowego zapalenia ucha środkowego niekiedy przeprowadza się otoskopię pneumatyczną. Jeśli w trakcie badania nie obserwuje się odkształcenia błony bębenkowej, świadczy to o obecności płynu, który ją wypycha w kierunku zewnętrznym.
Wziernikowanie ucha jest pomocne również w diagnozowaniu schorzeń i nieprawidłowości, takich jak np.:
Badanie otoskopowe wykonuje się również przed zabiegiem płukania uszu. Przeciwwskazaniem do wprowadzania wody do ucha jest pęknięcie błony bębenkowej, natomiast otoskopia pozwala na wcześniejszą ocenę jej stanu. Również po płukaniu uszu czy usunięciu ciała obcego za pomocą tego badania można ocenić efekty i wykluczyć ewentualne urazy, który mogą powstać w trakcie takich procedur.
Otoskopia jest stosunkowo bardzo prostym i całkowicie bezbolesnym badaniem. Nie ma potrzeby specjalnych przygotowań. Osoba zgłaszająca objawy po prostu udaje się na wizytę do lekarza, który wykonuje wziernikowanie ucha. Problematyczne może okazać się obejrzenie ucha małych dzieci. W takich przypadkach warto więc wcześniej wytłumaczyć najmłodszym, że badanie nie będzie bolesne i potrwa tylko chwilę.
Podczas badania laryngologicznego lekarz najczęściej w pierwszej kolejności ogląda małżowinę uszną i wstępnie ocenia budowę ucha. Kolejno, po lekkim odchyleniu małżowiny wprowadzany jest wziernik. Wymienna końcówka o odpowiednim rozmiarze sięga zaledwie do ok. 2/3 długości zewnętrznego kanału słuchowego. W trakcie badania otoskopowego lekarz zawsze sprawdza każde ucho, tak aby mieć odpowiedni punkt odniesienia. Dzięki porównaniu łatwiej mu ocenić ewentualne nieprawidłowości.
Z kolei podczas otoskopii pneumatycznej ucho jest dodatkowo uszczelnione za pomocą balonika umieszczonego na końcówce wziernika. W obu rodzajach otoskopii procedura trwa tylko kilka minut i bezpośrednio po niej lekarz przedstawia wyniki.
Chcesz dowiedzieć się więcej o schorzeniach narządu słuchu, metodach ich diagnozy i sposobach leczenia? Wejdź na stronę wyrobu medycznego LIX, gdzie znajdziesz rzetelne informacje!
LIX/10758/05/22